با اینکه از دیر باز مورخان چین همه وقایع را ثبت کرده اند، محققین گزارشها و آثاری را که پیش از 766 قبل از میلاد به رشته تحریر در آمده باشد را در خور اعتماد نمی داند. زیرا وقایع نگاران چینی زیاد در بند ذکر حقایق نبودند بلکه به فراخور ذوق و سلیقه خود مطالب و داستانهایی بر تاریخ این مملکت افزوده اند.

بنا بر داستانهای کهن چین :

نخستین شاهان چین هریک 18 هزار سال سلطنت کردد. خاقان های چین تقریبا از سال 2825 قبل از میلاد به تدریج راه و رسم زندگی را به مردم آموختند.

پیش از آنکه چینیان با تمدن غرب آشنا شوند، سکنه اروپا و آمریکا را وحشی می شمردند. حتی تا سال 1860 در اسناد رسمی به جای کلمه بیگانه واژه بربرها را استفاده می کردند و خود را برگزیده اقوام جهان می شمردند. با وجود این خود همواره در گیر هرج و مرج سیاسی، علوم پس افتاده، صنایع کم مزد، فقر، سیل، خشکسالی، تولید مثل بی بند و بار، و ... بودند.

اما شاید حق با آنها باشد، زیرا در پس این پرده تاریک که به چشم بیگانه می خورد یکی از کهن ترین تمدنهای زنده وجود دارد. سنن شعری آنها به 1700 سال پیش از میلاد می رسد. فلسفه کهنسالی دارند که گرچه خیال آمیز است باز عملی است و گرچه ژرف است باز دریافتنی است.

چینی سازی و پیکر سازی آنان استادانه و در نوع خود بی نظیر است. هنرهای خرد آنان در اوج سادگی و کمال است و جز در ژاپن رقیبی ندارند. سازمان اجتماعی آنان بیش از همه سازمانهای اجتماعی تاریخ، تاب آورده است و انبوه ترین جمعیتها را سامان بخشیده است.

و بالاخره شکل حکومتی آنان تا زمانی که بر اثر انقلاب ها نابود شد، همواره کمال مطلوب فیلسوفان بود.

جامعه آنان چنین است که فراز و نشیب بابل، آشور، ایران، سرزمین آتن، روم، ونیز، و اسپانیا را دیده و در زمانی که یونانیان در توحش به سر می بردند، متمدن بودند و شاید پس از آنکه اروپای آشفته به ظلمت و توحش بازگردد، پایدار بمانند.

باید دید که راز دیرپایی حکومت، هنرنمایی، چیره دستی، وقار و عمق روحی آنا چیست؟